Những chiếc filter dành cho lens máy ảnh có nhiều công dụng trong nhiếp ảnh digital. Chúng là 1 phần quan trọng trong túi của bất kỳ nhiếp ảnh gia nào. Bài viết hôm nay Review máy ảnh sẽ giúp các bạn làm quen với các filter này và những filter không thể thay thế bằng những kỹ thuật chỉnh sửa khác. Đồng thời, bài viết cũng sẽ nói về những nhược điểm thường gặp và kích thước của filter.

Chiếc Filter CP (Circular Polarier/ Linear)

Đây có lẽ là chiếc filter quan trọng nhất đối với nhiếp ảnh phong cảnh. Chúng làm giảm ánh sáng phản chiếu lên cảm biến máy ảnh. Tương tự với kính phân cực, những chiếc filter này sẽ làm bầu trời xanh hơn. Góp phần giảm đi độ chói và sự phản chiếc của mặt nước, và giảm tương phản giữa trời và mặt đất.

Lưu ý là trời xanh hơn và những tán lá, hòn đá đều tăng độ bão hòa cao hơn 1 chút. Cường độ của hiệu ứng phân cực có thể thay đổi bằng cách xoay từ từ bộ lọc phân cực của bạn. Mặc dù không cần xoay quá 180 độ vì cường độ sẽ lặp lại ngoài mức này. Hãy dùng kính ngắm của bạn để nhìn hiệu ứng sau khi thêm vào filter.

Hiệu ứng này cũng có thể tăng hoặc giảm tùy theo hướng mà máy ảnh nhắm vào bầu trời. Nó sẽ mạnh nhất khi máy ảnh hướng vuông góc với hướng ánh sáng tới mặt trời. Nghĩa là, nếu mặt trời ngay phía trên bạn, thì hiệu ứng phân cực sẽ lớn nhất ở gần đường chân trời theo mọi hướng.

Tuy nhiên,

Filter phân cực nên được dùng cẩn thận vì nó có thể ảnh hưởng xấu tới ảnh. Chúng có thể giảm đi ánh sáng rất nhiều khi tới cảm biến máy ảnh, thường là 2-3 stop. Nghĩa là ảnh có thể bị nhòe ảnh hưởng tới ảnh.

Ngoài ra, việc sử dụng filter phân cực trên lens góc rộng có thể tạo ra bầu trời trông không đồng đều và bầu trời tối đi rõ rệt.

Filter ND (Neutral Density)

Đây là chiếc filter giảm đồng nhất lượng ánh sáng đến cảm biến máy ảnh. Điều này rất hữu ích khi không thể đạt được thời gian phơi sáng đủ dài trong phạm vi khẩu độ nhất định (ở cài đặt ISO thấp nhất). Bạn có thể dùng chúng trong những khi muốn:

• Làm mượt chuyển động của nước ở thác nước, sông, biển,…
• Đạt được độ sâu trường ảnh nông hơn trong ánh sáng rất sáng
• Giảm nhiễu xạ bằng cách làm khẩu độ rộng hơn
• Làm cho các vật thể chuyển động trở nên ít rõ ràng hơn hoặc không thể nhìn thấy được
• Làm mờ chuyển động với những chủ thể di chuyển

Tuy nhiên nên dùng filter ND khi thực sự cần thiết vì chúng loại bỏ ánh sáng khá nhiều. Nó có thể được dùng để kích hoạt tốc độ màn trập ngắn hơn để đóng băng hành động, làm khẩu độ nhỏ hơn hay cài đặt ISO thấp hơn để giảm nhiễu.

Filter GND (Graduated Neutral Density)

Các loại filter GND này hạn chế lượng ánh sáng trên hình ảnh theo dạng hình học 1 cách mượt mà. Những cảnh phù hợp lý tưởng với bộ lọc GND là những cảnh có ánh sáng đơn giản, chẳng hạn như sự pha trộn tuyến tính từ tối sang sáng thường gặp trong chụp ảnh phong cảnh.

Trước khi có máy ảnh digital, filter này rất quan trọng khi cần chụp ảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Ngày nay, với máy ảnh digital, họ có thể chụp 2 mức phơi sáng riêng biệt rồi nhập chúng lại bằng cách dùng photoshop. Tuy nhiên kỹ thuật này không thể làm được đối với chủ thể chuyển động nhanh hoặc thay đổi ánh sáng.

Filter haze & UV

Hiện nay filter UV thường được dùng để bảo vệ phần trước của lens máy ảnh vì chúng rất trong và không ảnh hưởng nhiều đến hình ảnh. Với những máy ảnh film, filter UV làm giảm sương mù và cải thiện độ tương phản bằng cách giảm lượng ánh sáng UV chiếu tới máy. Tia UV không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng nó vẫn hiện diện vào những ngày có sương mù. Vì vậy tia UV ảnh hưởng đến phơi sáng của máy ảnh dẫn tới độ tương phản bị giảm. Thật may là các cảm biến trên máy ảnh digital không bị ảnh hưởng bởi tia UV như máy film. Do vậy nên loại máy này không cần việc lọc tia UV nữa.

Tuy nhiên, filter UV sẽ làm giảm chất lượng hình ảnh do nó sẽ tặng hiện tượng lens chói sáng, thêm tone màu nhẹ hoặc giảm đi độ tương phản. Nhưng filter UV nhiều lớp có thể làm giảm đáng kể nguy cơ lóa và giữ cho filter sạch sẽ, làm giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến ảnh chụp.

Đối với máy ảnh digital,

Người ta thường tranh luận liệu lợi ích của filter UV có lớn hơn khả năng giảm chất lượng hình ảnh hay không. Đối với các lens SLR rất đắt tiền, khả năng bảo vệ được tăng cường thường là yếu tố quyết định vì việc thay thế fiter dễ dàng hơn nhiều so với thay thế hoặc sửa chữa lens. Tuy nhiên, đối với các lens SLR hoặc máy ảnh digital compact, việc bảo vệ ít tốn kém hơn nhiều. Do đó, việc lựa chọn trở thành vấn đề sở thích cá nhân.

Những Filter tạo tone màu ấm và lạnh

Loại filter tone màu ấm và lạnh này sẽ thay đổi white balance của ánh sáng trên cảm biến máy ảnh. Điều này có thể được dùng để sửa màu sắc không thực tế hoặc tăng thêm màu sắc. Chẳng hạn như thêm độ ấm khi ngày nhiều mây để làm cho ảnh trông ấm áp hơn.

Những filter này sẽ trở nên ít quan trọng hơn với các máy ảnh digital vì máy hầu hết được điều chỉnh tự động white balance, và nó có thể được điều chỉnh sau khi chụp ảnh ở định dạng Raw. Ngoài ra, 1 vài tình huống bạn vẫn cần phải dùng filter này, như trong điều kiện ánh sáng đặc biệt hay ở dưới nước. Điều này là do có thể có một lượng ánh sáng đơn sắc quá lớn đến mức không có mức cân bằng trắng nào có thể khôi phục lại toàn bộ màu sắc—hoặc ít nhất là không tạo ra lượng nhiễu hình ảnh khổng lồ ở một số kênh màu.

Các vấn đề thường gặp với filter máy ảnh

Chỉ nên dùng filter khi cần thiết vì chúng có thể mang đến những ảnh hưởng trái ngược cho ảnh. Chúng được giới thiệu như 1 thấu kính bổ sung giữa cảm biến máy ảnh và chủ thể và nó có khả năng làm giảm chất lượng hình ảnh. Khi gắn vào máy ảnh, filter sẽ cho tone màu nhẹ, giảm độ tương phản tổng thể hoặc giảm hiện tượng bóng mờ và lóa do ánh sáng vô tình phản chiếu bên trong bộ lọc.

Đồng thời filter cũng tạo hiện tượng vignetting (giảm ánh sáng hoặc làm đen các cạnh của ảnh). Điều đó được tạo nên bởi việc xếp chồng filter phân cực lên filter UV khi dùng lens góc rộng. Nó sẽ dẫn tới các góc ảnh bên ngoài filter bị ảnh hưởng xấu. Vậy nên việc xếp chồng các filter có khả năng làm ảnh trở nên tồi tệ hơn.

Lưu ý về kích cỡ filter khi chọn mua

Nhìn chung có 2 loại filter: screw-on filter và front filter. Front filter linh hoạt hơn vì nó có thể dùng với hầu hết mọi đường kính của lens. Tuy nhiên nó sẽ hơi cồng kềnh vì nó cần được giữ ở phía trước lens. Bạn có thể mua thêm bộ giữ filter để sử dụng hiệu quả hơn. Screw-on filter có thể cung cấp một miếng đệm kín khí khi cần thiết để bảo vệ và không thể vô tình di chuyển. Hạn chế của loại filter này là phải tương thích với kích thước của lens.

Kích cỡ của screw-on filter liên quan tới đường kính của nó. Kích thước phải tương ứng với đường kính trên lens máy ảnh. Đường kính trên lens máy ảnh thường trong khoảng 46-82mm đối với các máy ảnh digital SLR. Bộ điều hợp tăng dần hoặc giảm dần có thể cho phép sử dụng kích thước filter nhất định trên lens có đường kính nhỏ hơn hoặc lớn hơn tương ứng.

Chiều cao của các cạnh bộ lọc cũng có thể quan trọng. Các bộ lọc siêu mỏng và đặc biệt khác được thiết kế để có thể sử dụng trên các lens góc rộng mà không bị mờ viền. Mặt khác, những thứ này cũng có thể đắt hơn nhiều và thường không có ren ở bên ngoài để tiếp nhận bộ lọc khác (hoặc đôi khi là cả nắp lens).

Và đó là các loại filter cho máy ảnh Review Máy Ảnh muốn gửi đến bạn trong bài review hôm nay. Đừng quên bấm theo dõi Review Máy Ảnh đón xem các bài viết bổ ích kế tiếp nhé!